లింగాష్టకం /lingaashTakam (Telugu Lyrics)

లింగాష్టకం 

బ్రహ్మమురారి సురార్చిత లింగం
నిర్మలభాసిత శోభిత లింగమ్ |
జన్మజ దుఃఖ వినాశక లింగం
తత్-ప్రణమామి సదాశివ లింగమ్ || 1 ||

దేవముని ప్రవరార్చిత లింగం
కామదహన కరుణాకర లింగమ్ |
రావణ దర్ప వినాశన లింగం
తత్-ప్రణమామి సదాశివ లింగమ్ || 2 ||

సర్వ సుగంధ సులేపిత లింగం
బుద్ధి వివర్ధన కారణ లింగమ్ |
సిద్ధ సురాసుర వందిత లింగం
తత్-ప్రణమామి సదాశివ లింగమ్ || 3 ||

కనక మహామణి భూషిత లింగం
ఫణిపతి వేష్టిత శోభిత లింగమ్ |
దక్ష సుయఙ్ఞ నినాశన లింగం
తత్-ప్రణమామి సదాశివ లింగమ్ || 4 ||

కుంకుమ చందన లేపిత లింగం
పంకజ హార సుశోభిత లింగమ్ |
సంచిత పాప వినాశన లింగం
తత్-ప్రణమామి సదాశివ లింగమ్ || 5 ||

దేవగణార్చిత సేవిత లింగం
భావై-ర్భక్తిభిరేవ చ లింగమ్ |
దినకర కోటి ప్రభాకర లింగం
తత్-ప్రణమామి సదాశివ లింగమ్ || 6 ||

అష్టదళోపరివేష్టిత లింగం
సర్వసముద్భవ కారణ లింగమ్ |
అష్టదరిద్ర వినాశన లింగం
తత్-ప్రణమామి సదాశివ లింగమ్ || 7 ||

సురగురు సురవర పూజిత లింగం
సురవన పుష్ప సదార్చిత లింగమ్ |
పరాత్పరం పరమాత్మక లింగం
తత్-ప్రణమామి సదాశివ లింగమ్ || 8 ||

లింగాష్టకమిదం పుణ్యం యః పఠేశ్శివ సన్నిధౌ |
శివలోకమవాప్నోతి శివేన సహ మోదతే |

నారాయణ కవచం/విష్ణు కవచం (naaraayaNa kavacham/vishNu kavacham- telugu)

అంగన్యాసః

ఓం ఓం పాదయోః నమః |

ఓం నం జానునోః నమః | 

ఓం మోమ్ ఊర్వోః నమః |

ఓం నామ్ ఉదరే నమః |

ఓం రాం హృది నమః |

ఓం యమ్ ఉరసి నమః |

ఓం ణాం ముఖే నమః |

ఓం యం శిరసి నమః |

కరన్యాసః

ఓం ఓం దక్షిణతర్జన్యామ్ నమః |

ఓం నం దక్షిణమధ్యమాయామ్ నమః |

ఓం మోం దక్షిణానామికాయామ్ నమః |

ఓం భం దక్షిణకనిష్ఠికాయామ్ నమః |

ఓం గం వామకనిష్ఠికాయామ్ నమః |

ఓం వం వామానికాయామ్ నమః |

ఓం తేం వామమధ్యమాయామ్ నమః |

ఓం వాం వామతర్జన్యామ్ నమః |

ఓం సుం దక్షిణాంగుష్ఠోర్ధ్వపర్వణి నమః |

ఓం దేం దక్షిణాంగుష్ఠాధః పర్వణి నమః |

ఓం వాం వామాంగుష్ఠోర్ధ్వపర్వణి నమః |

ఓం యం వామాంగుష్ఠాధః పర్వణి నమః |

విష్ణుషడక్షరన్యాసః%

ఓం ఓం హృదయే నమః |

ఓం విం మూర్ధ్నై నమః |

ఓం షం భ్రుర్వోర్మధ్యే నమః |

ఓం ణం శిఖాయామ్ నమః |

ఓం వేం నేత్రయోః నమః |

ఓం నం సర్వసంధిషు నమః |

ఓం మః ప్రాచ్యామ్ అస్త్రాయ ఫట్ |

ఓం మః ఆగ్నేయ్యామ్ అస్త్రాయ ఫట్ |

ఓం మః దక్షిణస్యామ్ అస్త్రాయ ఫట్ |

ఓం మః నైఋత్యే అస్త్రాయ ఫట్ |

ఓం మః ప్రతీచ్యామ్ అస్త్రాయ ఫట్ |

ఓం మః వాయవ్యే అస్త్రాయ ఫట్ |

ఓం మః ఉదీచ్యామ్ అస్త్రాయ ఫట్ |

ఓం మః ఐశాన్యామ్ అస్త్రాయ ఫట్ |

ఓం మః ఊర్ధ్వాయామ్ అస్త్రాయ ఫట్ |

ఓం మః అధరాయామ్ అస్త్రాయ ఫట్ |

శ్రీ హరిః

అథ శ్రీనారాయణకవచ

||రాజోవాచ||

యయా గుప్తః సహస్త్రాక్షః సవాహాన్ రిపుసైనికాన్|

క్రీడన్నివ వినిర్జిత్య త్రిలోక్యా బుభుజే శ్రియమ్||1||

భగవంస్తన్మమాఖ్యాహి వర్మ నారాయణాత్మకమ్|

యథాస్స్తతాయినః శత్రూన్ యేన గుప్తోస్జయన్మృధే||2||

||శ్రీశుక ఉవాచ||

వృతః పురోహితోస్త్వాష్ట్రో మహేంద్రాయానుపృచ్ఛతే|

నారాయణాఖ్యం వర్మాహ తదిహైకమనాః శృణు||3||

విశ్వరూప ఉవాచధౌతాంఘ్రిపాణిరాచమ్య సపవిత్ర ఉదఙ్ ముఖః|

కృతస్వాంగకరన్యాసో మంత్రాభ్యాం వాగ్యతః శుచిః||4||

నారాయణమయం వర్మ సంనహ్యేద్ భయ ఆగతే|

పాదయోర్జానునోరూర్వోరూదరే హృద్యథోరసి||5||

ముఖే శిరస్యానుపూర్వ్యాదోంకారాదీని విన్యసేత్|

ఓం నమో నారాయణాయేతి విపర్యయమథాపి వా||6||

కరన్యాసం తతః కుర్యాద్ ద్వాదశాక్షరవిద్యయా|

ప్రణవాదియకారంతమంగుల్యంగుష్ఠపర్వసు||7||

న్యసేద్ హృదయ ఓంకారం వికారమను మూర్ధని|

షకారం తు భ్రువోర్మధ్యే ణకారం శిఖయా దిశేత్||8||

వేకారం నేత్రయోర్యుంజ్యాన్నకారం సర్వసంధిషు|

మకారమస్త్రముద్దిశ్య మంత్రమూర్తిర్భవేద్ బుధః||9||

సవిసర్గం ఫడంతం తత్ సర్వదిక్షు వినిర్దిశేత్|

ఓం విష్ణవే నమ ఇతి ||10||

ఆత్మానం పరమం ధ్యాయేద ధ్యేయం షట్శక్తిభిర్యుతమ్|

విద్యాతేజస్తపోమూర్తిమిమం మంత్రముదాహరేత ||11||

ఓం హరిర్విదధ్యాన్మమ సర్వరక్షాం న్యస్తాంఘ్రిపద్మః పతగేంద్రపృష్ఠే|

దరారిచర్మాసిగదేషుచాపాశాన్ దధానోస్ష్టగుణోస్ష్టబాహుః ||12||

జలేషు మాం రక్షతు మత్స్యమూర్తిర్యాదోగణేభ్యో వరూణస్య పాశాత్|

స్థలేషు మాయావటువామనోస్వ్యాత్ త్రివిక్రమః ఖే‌உవతు విశ్వరూపః ||13||

దుర్గేష్వటవ్యాజిముఖాదిషు ప్రభుః పాయాన్నృసింహో‌உసురయుథపారిః|

విముంచతో యస్య మహాట్టహాసం దిశో వినేదుర్న్యపతంశ్చ గర్భాః ||14||

రక్షత్వసౌ మాధ్వని యఙ్ఞకల్పః స్వదంష్ట్రయోన్నీతధరో వరాహః|

రామో‌உద్రికూటేష్వథ విప్రవాసే సలక్ష్మణోస్వ్యాద్ భరతాగ్రజోస్స్మాన్ ||15||

మాముగ్రధర్మాదఖిలాత్ ప్రమాదాన్నారాయణః పాతు నరశ్చ హాసాత్|

దత్తస్త్వయోగాదథ యోగనాథః పాయాద్ గుణేశః కపిలః కర్మబంధాత్ ||16||

సనత్కుమారో వతు కామదేవాద్ధయశీర్షా మాం పథి దేవహేలనాత్|

దేవర్షివర్యః పురూషార్చనాంతరాత్ కూర్మో హరిర్మాం నిరయాదశేషాత్ ||17||

ధన్వంతరిర్భగవాన్ పాత్వపథ్యాద్ ద్వంద్వాద్ భయాదృషభో నిర్జితాత్మా|

యఙ్ఞశ్చ లోకాదవతాజ్జనాంతాద్ బలో గణాత్ క్రోధవశాదహీంద్రః ||18||

ద్వైపాయనో భగవానప్రబోధాద్ బుద్ధస్తు పాఖండగణాత్ ప్రమాదాత్|

కల్కిః కలే కాలమలాత్ ప్రపాతు ధర్మావనాయోరూకృతావతారః ||19||

మాం కేశవో గదయా ప్రాతరవ్యాద్ గోవింద ఆసంగవమాత్తవేణుః|

నారాయణ ప్రాహ్ణ ఉదాత్తశక్తిర్మధ్యందినే విష్ణురరీంద్రపాణిః ||20||

దేవోస్పరాహ్ణే మధుహోగ్రధన్వా సాయం త్రిధామావతు మాధవో మామ్|

దోషే హృషీకేశ ఉతార్ధరాత్రే నిశీథ ఏకోస్వతు పద్మనాభః ||21||

శ్రీవత్సధామాపరరాత్ర ఈశః ప్రత్యూష ఈశో‌உసిధరో జనార్దనః|

దామోదరో‌உవ్యాదనుసంధ్యం ప్రభాతే విశ్వేశ్వరో భగవాన్ కాలమూర్తిః ||22||

చక్రం యుగాంతానలతిగ్మనేమి భ్రమత్ సమంతాద్ భగవత్ప్రయుక్తమ్|

దందగ్ధి దందగ్ధ్యరిసైన్యమాసు కక్షం యథా వాతసఖో హుతాశః ||23||

గదే‌உశనిస్పర్శనవిస్ఫులింగే నిష్పింఢి నిష్పింఢ్యజితప్రియాసి| 

కూష్మాండవైనాయకయక్షరక్షోభూతగ్రహాంశ్చూర్ణయ చూర్ణయారీన్ ||24||

త్వం యాతుధానప్రమథప్రేతమాతృపిశాచవిప్రగ్రహఘోరదృష్టీన్|

దరేంద్ర విద్రావయ కృష్ణపూరితో భీమస్వనో‌உరేర్హృదయాని కంపయన్ ||25||

త్వం తిగ్మధారాసివరారిసైన్యమీశప్రయుక్తో మమ ఛింధి ఛింధి|

చర్మఞ్ఛతచంద్ర ఛాదయ ద్విషామఘోనాం హర పాపచక్షుషామ్ ||26||

యన్నో భయం గ్రహేభ్యో భూత్ కేతుభ్యో నృభ్య ఏవ చ|

సరీసృపేభ్యో దంష్ట్రిభ్యో భూతేభ్యోం‌உహోభ్య ఏవ వా ||27||

సర్వాణ్యేతాని భగన్నామరూపాస్త్రకీర్తనాత్|

ప్రయాంతు సంక్షయం సద్యో యే నః శ్రేయః ప్రతీపకాః ||28||

గరూడో భగవాన్ స్తోత్రస్తోభశ్ఛందోమయః ప్రభుః|

రక్షత్వశేషకృచ్ఛ్రేభ్యో విష్వక్సేనః స్వనామభిః ||29||

సర్వాపద్భ్యో హరేర్నామరూపయానాయుధాని నః|

బుద్ధింద్రియమనః ప్రాణాన్ పాంతు పార్షదభూషణాః ||30||

యథా హి భగవానేవ వస్తుతః సద్సచ్చ యత్|

సత్యనానేన నః సర్వే యాంతు నాశముపాద్రవాః ||31||

యథైకాత్మ్యానుభావానాం వికల్పరహితః స్వయమ్|

భూషణాయుద్ధలింగాఖ్యా ధత్తే శక్తీః స్వమాయయా ||32||

తేనైవ సత్యమానేన సర్వఙ్ఞో భగవాన్ హరిః|

పాతు సర్వైః స్వరూపైర్నః సదా సర్వత్ర సర్వగః ||33

విదిక్షు దిక్షూర్ధ్వమధః సమంతాదంతర్బహిర్భగవాన్ నారసింహః|

ప్రహాపయఁల్లోకభయం స్వనేన గ్రస్తసమస్తతేజాః ||34||

మఘవన్నిదమాఖ్యాతం వర్మ నారయణాత్మకమ్|

విజేష్యస్యంజసా యేన దంశితో‌உసురయూథపాన్ ||35||

ఏతద్ ధారయమాణస్తు యం యం పశ్యతి చక్షుషా|

పదా వా సంస్పృశేత్ సద్యః సాధ్వసాత్ స విముచ్యతే ||36||

న కుతశ్చిత భయం తస్య విద్యాం ధారయతో భవేత్|

రాజదస్యుగ్రహాదిభ్యో వ్యాఘ్రాదిభ్యశ్చ కర్హిచిత్ ||37||

ఇమాం విద్యాం పురా కశ్చిత్ కౌశికో ధారయన్ ద్విజః|

యోగధారణయా స్వాంగం జహౌ స మరూధన్వని ||38||

తస్యోపరి విమానేన గంధర్వపతిరేకదా|

యయౌ చిత్రరథః స్త్రీర్భివృతో యత్ర ద్విజక్షయః ||39||

గగనాన్న్యపతత్ సద్యః సవిమానో హ్యవాక్ శిరాః|

స వాలఖిల్యవచనాదస్థీన్యాదాయ విస్మితః|

ప్రాస్య ప్రాచీసరస్వత్యాం స్నాత్వా ధామ స్వమన్వగాత్ ||40||

||శ్రీశుక ఉవాచ||

య ఇదం శృణుయాత్ కాలే యో ధారయతి చాదృతః|

తం నమస్యంతి భూతాని ముచ్యతే సర్వతో భయాత్ ||41||

ఏతాం విద్యామధిగతో విశ్వరూపాచ్ఛతక్రతుః|

త్రైలోక్యలక్ష్మీం బుభుజే వినిర్జిత్య‌உమృధేసురాన్ ||42||

||ఇతి శ్రీనారాయణకవచం సంపూర్ణమ్||

( శ్రీమద్భాగవత స్కంధ 6,అ| 8 )

గరుడ గమన తవ /Garuda gamana tava (JAGADGURU SRI BHARATI TEERTHA)

https://www.youtube.com/watch?v=rJlCqA52Ij4

గరుడ గమన తవ చరణ కమలమివ

మనసిల సతు మమ నిత్యం                      || గరుడ ||

మమ తాపమ పా కురు దేవా

మమ పాపమ పా కురు దే ~ వా                || గరుడ ||

చరణం: 1 

జలజ నయన విధి, నముచి హరణ ముఖ

విబుధ వినుత పద పద్మా                           || 2||

మమ తాపమ పా కురు దేవా

మమ పాపమ పా కురు దే ~ వా                || గరుడ ||

చరణం: 2

భుజగ శయన భవ, మదన  జనక మమ

జనన మరణ భయ హారి                            || 2||

మమ తాపమ పా కురు దేవా

మమ పాపమ పా కురు దే ~ వా                || గరుడ ||

 చరణం: 3

శంఖ చక్ర ధర , దుష్ట దైత్య హర

సర్వ లోక శరణా                                        || 2||

మమ తాపమ పా కురు దేవా

మమ పాపమ పా కురు దే ~ వా                || గరుడ ||

చరణం: 4

అగణిత గుణ గణ , అశరణ శరణద 

విదిలిత సురరిపు జాలా                           || 2|| 

మమ తాపమ పా కురు దేవా

మమ పాపమ పా కురు దే ~ వా                || గరుడ ||

చరణం: 5

భక్త వర్య మిహ , భూరి కరుణయా

పాహి భారతీ తీర్థం                                    || 2||

మమ తాపమ పా కురు దేవా

మమ పాపమ పా కురు దే ~ వా                || గరుడ ||

-------------------------------------------------------------------------------

In English: 

Garuda gamana tava, Charana kamala miha

manasila sutha mama nithyam                   || Garuda ||

mama thapa ma pa kuru devaa

mama papa  ma pa kuru devaa                  || Garuda ||

Charnam: 1

Jalaja nayana vidhi, namuchi haraNa mukha

vibudha vinutha pada padmaa                    || 2 ||

mama thapa ma pa kuru devaa

mama papa  ma pa kuru devaa                  || Garuda ||

Charanam: 2

Bhujaga shayaNa bhava, madana janaka mama

janana maraNa bhaya haari                        || 2||

mama thapa ma pa kuru devaa

mama papa  ma pa kuru devaa                  || Garuda ||

Charanam: 3

Shankha chakra dhara, dushta daitya hara 

sarva loka sharaNaa                                   || 2||

mama thapa ma pa kuru devaa

mama papa  ma pa kuru devaa                  || Garuda ||

Charanam: 4

AgaNitha guNa gaNa, asharaNa sharaNada

vidilitha sura ripu jaalaa                            || 2||

mama thapa ma pa kuru devaa

mama papa  ma pa kuru devaa                  || Garuda ||

Charanam: 5

Bhaktha varya miha, bhoori karuNayaa

paahi bhaarathi teertham                            || 2||

mama thapa ma pa kuru devaa

mama papa  ma pa kuru devaa                  || Garuda ||

నిర్వాణాష్టకం (Nirvanstakam in Telugu)- My NOTEs

మనోబుద్ధ్యహంకారచిత్తాని నాహం –

న చ శ్రోత్రజిహ్వే న చ ఘ్రాణనేత్రే

న చ వ్యోమభూమిః న తేజో న వాయుః –

చిదానందరూపః శివోఽహం శివోఽహమ్ || 1 ||

న చ ప్రాణసంజ్ఞో న వై పంచవాయుః –

న వా సప్తధాతుర్న వా పంచకోశః

న వాక్ పాణిపాదౌ న చోపస్థపాయూ –

చిదానందరూపః శివోఽహం శివోఽహమ్ || 2 ||

న మే ద్వేషరాగౌ న మే లోభమోహౌ –

మదో నైవ మే నైవ మాత్సర్యభావః

న ధర్మో న చార్థో న కామో న మోక్షః –

చిదానందరూపః శివోఽహం శివోఽహమ్ || 3 ||

న పుణ్యం న పాపం న సౌఖ్యం న దుఃఖం –

న మంత్రో న తీర్థం న వేదా న యజ్ఞాః

అహం భోజనం నైవ భోజ్యం న భోక్తా –

చిదానందరూపః శివోఽహం శివోఽహమ్ || 4 ||

న మృత్యుర్న శంకా న మే జాతిభేదః –

పితా నైవ మే నైవ మాతా న జన్మ

న బంధుర్న మిత్రం గురుర్నైవ శిష్యః –

చిదానందరూపః శివోఽహం శివోఽహమ్ || 5 ||

అహం నిర్వికల్పో నిరాకార రూపో

 విభూత్వాచ్చ సర్వత్ర సర్వేంద్రియాణామ్ |న చా సంగతం నైవ ముక్తిర్నమేయః 
చిదానంద రూపః శివోహం శివోహం || || 6 ||

శ్రీ విష్ణు సహస్రనామ స్తోత్రం

||ఓం||

శుక్లాంబరధరం విష్ణుం శశివర్ణం చతుర్భుజమ్ |
ప్రసన్నవదనం ధ్యాయేత్ సర్వ విఘ్నోపశాన్తయే ||1||


వ్యాసం వసిష్ఠనప్తారం శక్తేః పౌత్రమకల్మషమ్ |
పరాశరాత్మజం వందే శుకతాతం తపోనిధిమ్ ||2||


వ్యాసాయ విష్ణురూపాయ వ్యాసరూపాయ విష్ణవే |
నమో వై బ్రహ్మనిధయే వాసిష్ఠాయ నమో నమః ||3||


అవికారాయ శుద్ధాయ నిత్యాయ పరమాత్మనే |
సదైకరూప రూపాయ విష్ణవే సర్వజిష్ణవే ||4||


యస్య స్మరణమాత్రేణ జన్మ సంసార బంధనాత్ |
విముచ్యతే నమస్తస్మై విష్ణవే ప్రభవిష్ణవే ||5||


||ఓం నమో విష్ణవే ప్రభవిష్ణవే||


శ్రీ వైశంపాయన ఉవాచ


శ్రుత్వాధర్మా నశేషేణ పావనాని చ సర్వశః |

యుధిష్ఠిర శ్శాంతనవం పునరేవాభ్యభాషత ||6||


యుధిష్ఠిర ఉవాచ


కిమేకం దైవతంలోకే కిం వా ప్యేకం పరాయణం |
స్తువంతః కం కమర్చంతః ప్రాప్ను యుర్మానవాః శుభం ||7||


కోధర్మః సర్వధర్మాణాం భవతః పరమో మతః |
కిం జపన్ముచ్యతే జంతుర్జన్మ సంసార బంధనాత్ ||8||


శ్రీ భీష్మ ఉవాచ


జగత్ప్రభుం దేవ దేవ మనంతం పురుషోత్తమం |
స్తువ న్నామసహస్రేణ పురుష స్సతతోత్థితః ||9||


తమేవ చార్చయన్నిత్యం భక్త్యా పురుష మవ్యయం |
ధ్యాయన్ స్తువ న్నమస్యంశ్చ యాజమాన స్తమేవ చ ||10||


అనాదినిధనం విష్ణుం సర్వలోక మహేశ్వరం |
లోకాధ్యక్షం స్తువన్నిత్యం సర్వ దుఃఖాతిగో భవేత్ ||11||


బ్రహ్మణ్యం సర్వధర్మజ్ఞం లోకానాం కీర్తివర్ధనమ్ |

లోకనాధం మహద్భూతం సర్వభూత భవోద్భవమ్ ||12||


ఏష మే సర్వధర్మాణం ధర్మో ధికతమో మతః |
యద్భుక్త్యా పుండరీకాక్షం స్తవై రర్చే న్నరస్సదా ||13||


పరమం యో మహత్తేజః పరమం యో మహత్తపః |
పరమం యో మహద్బ్రహ్మపరమం యః పారాయణమ్ ||14||


పవిత్రాణాం పవిత్రం యో మంగళానాం చ మంగళం |
దైవతం దేవతానాం చ భూతానాం యో వ్యయః పితా ||15||


యత స్సర్వాణి భూతాని భవన్త్యాది యుగాగమే |
యస్మింశ్చ ప్రళయం యాంతి పునరేవ యుగక్షయే ||16||


తస్య లోకప్రధానస్య జగన్నాథస్య భూపతేః |
విష్ణో ర్నామసహస్రం మే శృణు పాపభయాపహమ్ ||17||


యాని నామాని గౌణాని విఖ్యాతాని మహాత్మనః |
ఋషిభిః పరిగీతాని తాని వక్ష్యామి భూతయే ||18||


ఋషి ర్నామ్నాంసహస్రస్య వేదవ్యాసో మహామునిః |
ఛందోనుష్టు ప్తథా దేవో భగవాన్ దెవకీసుతః ||19||


అమృతాం శూద్భవో బీజం శక్తి ర్దేవకీనందనః |
త్రిసామా హృదయం తస్య శాంత్యర్థే వినియుజ్యతే ||20||


విష్ణుంజిష్ణుం మహావిష్ణుం ప్రభవిష్ణుం మహేశ్వరం |
అనేకరూప దైత్యాంతం నమామి పురుషోత్తమ్ ||21||


*****
అస్య శ్రీ విష్ణోర్దివ్య సహస్రనామ స్తోత్ర మహా మంత్రస్య |

శ్రీ వేదవ్యాసో భగవా నృషిః | 

అనుష్టుప్ ఛందః |

శ్రీ మహావిష్ణుః పరమాత్మా శ్రీమన్నారాయణోదేవతా |
అమృతాం శూద్భవో భాను రితి బీజమ్ |
దేవకీ నందనస్స్రష్టేతిశక్తిః | 
ఉద్భవః రక్షోభణో దేవ ఇతి పరమో మంత్రః |
శంఖభృన్నందకీ చక్రీతి కీలకమ్ |
శార్ ఙ్గధన్వా గదాధర ఇత్యస్త్రం |
రథాఙ్గపాణి రక్షోభ్య ఇతినేత్రమ్ |
త్రిసామా సామగస్సామేతి కవచం |
ఆనందం పరబ్రహ్మేతియోనిః |
ఋతు స్సుదర్శనః కాల ఇతి దిగ్బంధః |
శ్రీ విశ్వరూప ఇతి ధ్యానం |

శ్రీ మహావిష్ణు ప్రీత్యర్థే సహస్ర నామ జపే వినియోగః ||

ధ్యానం


క్షీరోదన్వత్ప్రదేశే శుచిమణి విలసత్ సైకతే మౌక్తికానాం |
మాలాక్లుప్తాసనస్థః స్ఫటికమణినిభై ర్మౌక్తికైర్మండితాంఙ్గః ||


శుభ్రై రభ్రై రదభ్రై రుపరి విరచితై ర్ముక్త పీయూషవర్షైః |
ఆనన్దీ నః పునీయాదరినలిన గదా శఙ్ఖ పాణి ర్ముకుందః ||


భూః పాదౌ యస్య నాభి ర్వియ దసురనిల శ్చంద్రసూర్యౌచనేత్రే |
కర్ణా వాశా శ్శిరో ద్యౌ ర్ముఖమపి దహనో యస్య వాసో య మబ్ధిః ||

ప్రాచీన భారతదేశం ప్రపంచానికి ఇచ్చింది (few)- NOTEs

ప్రాచీన భారతదేశం ప్రపంచానికి ఇచ్చింది (few)

"మేము ప్రాచీన భారతీయులకు చాలా రుణపడి ఉన్నాము, ఎలా లెక్క చేయాలో మాకు బోధిస్తున్నారు. అది లేకుండా చాలా ఆధునిక వైజ్ఞానిక పరిశోధనలు అసాధ్యమై పోయాయి. "– ఆల్బర్ట్ ఐన్ స్టీన్

ఆహానే ప్రపంచంలో అతి పురాతనమైన నాగరికతలకు, భారతీయ నాగరికతకు శాస్త్ర, సాంకేతిక రంగాలలో బలమైన సంప్రదాయం ఉంది. ప్రాచీన భారతదేశం ఋషులు, సేర్ల భూమి అలాగే పండితులు, శాస్త్రవేత్తల భూమి. ప్రపంచంలో అత్యుత్తమమైన ఉక్కును లెక్కకు మిక్కిలిగా బోధిస్తూ, ఆధునిక ప్రయోగశాలలు ఏర్పాటు చేయడానికి శతాబ్దాల కాలం ముందు శాస్త్ర, సాంకేతిక రంగంలో భారత్ చురుగ్గా తోడ్పడిందని పరిశోధనలో తేలింది. ప్రాచీన భారతీయులు కనుగొన్న అనేక సిద్ధాంతాలు మరియు పద్ధతులు ఆధునిక శాస్త్ర మరియు సాంకేతిక పరిజ్ఞానాలు యొక్క మౌలిక సిద్ధాంతాలను రూపొందించాయి మరియు బలోపేతం చేసాయి. ఈ ఆలోచనా తోడ్పాటు కొన్ని గుర్తించేటపుడు, కొన్ని ఇంకా చాలా వరకు తెలియవు.

ప్రాచీన భారతీయులు సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ ప్రపంచానికి చేసిన 16 విరాళాల జాబితా ఇక్కడ ఉంది, ఇది మీరు భారతీయుని గర్వపడేలా చేస్తుంది.

1. సున్న ఆలోచన

అన్ని కాలానికి చెందిన అతి ముఖ్యమైన ఆవిష్కరణలలో ఒకటైన ' జీరో ' అనే గణిత అంకెల గురించి కొద్దిగా రాయాల్సి ఉంటుంది. గణితశాస్త్రజ్ఞుడు ఆర్యభట్టను సున్నాకు చిహ్నంగా సృష్టించే మొదటి వ్యక్తి మరియు అది అతని ప్రయత్నాల ద్వారా, అదనంగా మరియు తీసివేత వంటి గణిత శాస్త్ర కార్యకలాపాలు డిజిట్, జీరో ఉపయోగించి ప్రారంభించారు. సున్నా యొక్క భావన మరియు స్థల-విలువ వ్యవస్థలోకి దాని ఏకీకరణ కూడా ఒక సంఖ్యలను వ్రాయడానికి, ఎంత పెద్దదిగా ఉన్నా, కేవలం పది చిహ్నాలను మాత్రమే ఉపయోగించడం ద్వారా ప్రారంభించబడింది.

2. దశాంశ వ్యవస్థ (The Decimal System)

భారతదేశం పది చిహ్నాల ద్వారా అన్ని సంఖ్యలను వ్యక్తపరచడానికి అడ్డుకట్ట పద్ధతిని ఇచ్చింది-దశాంశ వ్యవస్థ. ఈ సిస్టమ్ లో, ప్రతి సింబల్ కూడా పొజిషన్ యొక్క విలువను అదేవిధంగా కచ్చితమైన విలువను పొందింది. గణన చేసే డెసిమల్ నోటేషన్ సరళీకరణ కారణంగా, ఈ వ్యవస్థ ఆచరణాత్మక ఆవిష్కరణల్లో సంఖ్యాశాస్త్రం యొక్క ఉపయోగాలను మరింత వేగంగా మరియు సులభతరం చేసింది.

3. న్యూమరికల్ నోటేషన్లు (Numeral Notations)

500 BCE నాటికి భారతీయులు ప్రతి సంఖ్యకు ఒకటి నుంచి తొమ్మిది వరకు వివిధ చిహ్నాల వ్యవస్థను ఏర్పాటు చేశారు. ఈ నాటేషన్ విధానాన్ని అరబ్బులు స్వీకరించారు. శతాబ్దాల తరువాత, ఈ నోటేషన్ విధానాన్ని పాశ్చాత్య ప్రపంచం స్వీకరించింది, వారిని అరబిక్ సంఖ్యాకులుగా పిలిచారు, ఇది అరబ్ వ్యాపారుల ద్వారా వారికి చేరింది.

4. ఫిబోనసి నంబర్స్ (Fibbonacci Numbers)

ఈ ఫిబోననసి సంఖ్యలు, వాటి వరుసక్రమం మొట్టమొదట భారతీయ గణితంలో మాత్రామెరు గా కనబడుతుంది. తరువాత, ఈ సంఖ్యల ఏర్పాటు కోసం పద్ధతులను గణితవేత్త విరహక, గోపాల మరియు హేమచంద్ర ఇచ్చారు, చాలా ముందు ఇటాలియన్ గణితవేత్త ఫిబోననాచి పాశ్చాత్య యూరోపియన్ గణితశాస్త్రంతో ఆసక్తికరమైన క్రమాన్ని ప్రవేశపెట్టారు.

5. బైనరీ నెంబర్లు  (Binary Numbers)

కంప్యూటర్ ప్రోగ్రామ్ లు రాసే ప్రాథమిక భాషగా బైనరీ నెంబర్లు ఉంటాయి. బదలాయింపు ప్రాథమికంగా రెండు సంఖ్యలు, 1 మరియు 0 అనే సమితిని సూచిస్తుంది, వీటి కలయికలను బిట్స్ మరియు బైట్ లు అని పిలుస్తారు. ఈ బైనరీ సంఖ్యా వ్యవస్థను మొదటగా వైదిక పండితుడు పింగనల, తన గ్రంథంలో ఛందశ్శాస్త్రగ్రంథంగా వర్ణించారు, ఇది మొదటి సంస్కృత గ్రంథాన్ని ప్రోసోడ్ (కవితా మీటర్లు మరియు వచనం యొక్క అధ్యయనం) అని వర్ణించాడు.

6. చక్రవాలా మ్యాథమెటిక్స్ పద్ధతి (Chakravala method of Algorithms)

పీల్ సమీకరణం తో సహా, నియతలేని వర్గ సమీకరణాలను పరిష్కరించడానికి చక్రవాలా పద్ధతి ఒక చక్రీయ అల్గోరిథం. పూర్ణాంకాల పరిష్కారాలను పొందడానికి ఈ పద్ధతిని బ్రహ్మగుప్తుడు, 7 వ యొక్క బాగా తెలిసిన గణితవేత్త ఒకరువ శతాబ్ది CE. మరొక గణితవేత్త అయిన జయదేవ ఆ తరువాత చాలా విస్తృతమైన సమీకరణాల కోసం ఈ పద్ధతిని సాధారణీకరణం చేశాడు, అది తన బిజగన్హిత త్రేతాయంలో భాస్కర II చేత మరింత శుద్ధి చేయబడింది.

7. అధిపతి కొలతలు ( Ruler Measurements)

హప్పన్స్ సైట్లలో త్రవ్వకాలలో ఏనుగు మరియు షెల్ నుండి చేసిన పాలకులు లేదా సరళ చర్యలు ఉన్నాయి. అద్భుతమైన ఖచ్చితత్వం తో నిమిషం ఉప విభాగాలలో గుర్తించబడింది, కాలిబ్రేషన్స్ అంగుళాలు 1 3/8 యొక్క హాస్టా ఇంక్రిమెంట్స్ తో దగ్గరగా ఉంది, సాంప్రదాయకంగా దక్షిణ భారతదేశం యొక్క పురాతన వాస్తులో ఉపయోగిస్తారు. త్రవ్వకాల ప్రదేశాలలో కనుగొన్న పురాతన ఇటుకలు ఈ పాలకుల మీద యూనిట్లకు అనుగుణంగా కొలతలు కలిగి ఉంటాయి.

---

8. పరమాణువులోని ఒక సిద్ధాంతం (A Theory of Atom)

ప్రాచీన భారతదేశపు ప్రముఖ శాస్త్రవేత్తలలో ఒకరైన కంద్, జాన్ డాల్టన్ జన్మించడానికి ముందు శతాబ్దాల పరమాణు సిద్ధాంతాన్ని ఉల్లంఘించాడని చెప్పబడింది. అతను అనూ లేదా ఒక చిన్న నాశన కణాల ఉనికిని ఊహాచిత్రం, ఒక పరమాణువు వంటి చాలా. అనూ రెండు రాష్ట్రాలను కలిగి ఉండవచ్చు-సంపూర్ణ విశ్రాంతి మరియు చలనస్థితిని కలిగి ఉండవచ్చని కూడా ఆయన పేర్కొన్నారు. అదే పదార్థం యొక్క పరమాణువులను ఒకదానితో మరొకటి కలిపి ఒక నిర్దిష్ట మరియు సమకాలమైన పద్ధతిలో ద్వయానుక (diatomic అణువులు) మరియు త్ర్యూక (triatomic అణువులు) ను ఉత్పత్తి చేసే విధంగా జరిగింది.

9. హెలికోంటెరిక్ సిద్ధాంతం- The Heliocentric Theory

ఫోటో స్టోరీ

ప్రాచీన భారతదేశ గణితవేత్తలు తరచుగా ఖచ్చితమైన ఖగోళ అంచనాలు తయారు చేయడానికి వారి గణిత పరిజ్ఞానాన్ని అన్వయించలేరు. వారిలో అత్యంత ప్రముఖమైనది ఆర్యభట్టు. ఆర్యభట్ట అనే గ్రంథం ఆ కాలంలోనే ఖగోళ జ్ఞాన పినవారికి ప్రాతినిధ్యం వహించింది. భూమి గుండ్రంగా ఉందని, దాని సొంత అక్షం మీద తిరుగుతుందని, సూర్యుని చుట్టూ తిరుగుతుంది అంటే హెలోసైట్ సిద్ధాంతం అని ఆయన సరిగ్గా చెప్పారు. అలాగే సౌర, చాంద్రమాన ఏర్పడుతాయి, కాల వ్యవధి అలాగే భూమికి, చంద్రుడికి మధ్య దూరాన్ని కూడా అంచనాలు తయారు చేశారు.

10. ఉట్జ్ స్టీల్ (Wootz Steel)

భారతదేశంలో అభివృద్ధి చెందిన ఒక అగ్రగామి ఉక్కు ధాతు మాతృక, ఉక్కూ , హిండ్వానీ మరియు సెరిక్ ఇనుమువంటి అనేక వేర్వేరు పేర్లతో పురాతన ప్రపంచంలో పేరుగాంచిన బ్యాండ్ ల నమూనాగా ఉన్న ఒక ఇవ్వాళా ఉక్కు. ఈ ఉక్కు ఒక స్వేచ్ఛా-పడే పట్టు కండువా లేదా అదే హాయిగా చెక్కతో ఒక బ్లాక్ ను వెంటాడుతుంది అనే కలపతో కూడిన దమస్కస్ కత్తులు తయారు చేయడానికి ఉపయోగించారు. చేర వంశానికి చెందిన తమిళులు ఉత్పత్తి చేసిన, పురాతన ప్రపంచపు అత్యుత్తమ ఉక్కు, బొగ్గు కొలిమి లోపల ఉంచిన ఒక సీల్ చేయబడిన బంకమట్టి సిలువలోని కార్బన్ సమక్షంలో నల్ల మాగ్నేట్ ధాతువు యొక్క వేడి ద్వారా తయారు చేయబడింది.

11. జింక్ కరిగించే

భారతదేశం మొట్టమొదటి స్వేదన ప్రక్రియ ద్వారా జింక్ కరిగించబడింది, పురాతన ఆల్కెమీ సుదీర్ఘ అనుభవం నుండి వచ్చిన ఒక అధునాతన పధ్ధతి. పురాతన పర్షియన్లు ఒక బహిరంగ కొలిమిలో జింక్ ఆక్సైడ్ ను తగ్గించడానికి కూడా ప్రయత్నించారు కానీ విఫలమయ్యింది. రాజస్థాన్ లోని తిరీ లోయలో ఉన్న జవార్ ప్రపంచంలోనే మొట్టమొదటగా తెలిసిన పురాతన జింక్ కరిగించే ప్రదేశంగా ఉంది. జింక్ ఉత్పత్తి యొక్క స్వేదన పధ్ధతి క్రీ. శ 12 వ శతాబ్దానికి తిరిగి వెళుతుంది మరియు భారతదేశం యొక్క విజ్ఞాన ప్రపంచానికి ఒక ముఖ్యమైన సహకారంగా ఉంది.

12. నిరంతరాయ మెటల్ గ్లోబ్

మెటలర్జీ లో అత్యంత విశేషమైన కలహాలలో ఒకటిగా పరిగణించబడింది, మొదటి నిరంతరమైన ఖగోళ భూగోళాన్ని కాశ్మీర్ లో ఆలీ కాష్మీరి ఇబ్న్ లుఖ్మాన్ చక్రవర్తి పాలనలో తయారు చేశారు. లోహ సంగ్రహంలో ఒక ప్రధానమైన ఫీట్ లో, మొఘల్ సామ్రాజ్య పరిపాలనలో మరో ఇరవై ఇతర భూగోళపు కళాఖండాలు తయారు చేయడానికి-మైనపు కొంగు కోల్పోయిన పద్ధతిని మొగల్ మెటలర్జిస్టులు అగ్రగామి చేశారు. 1980 లలో ఈ గ్లోబ్స్ ను పునఃఆవిష్కరించడానికి ముందు ఆధునిక మెటలర్గిస్టులు, ఆధునిక సాంకేతికతతో కూడా ఎటువంటి సీఎం లేకుండా మెటల్ గ్లోబ్స్ ఉత్పత్తి చేయడం సాంకేతికంగా అసాధ్యమని నమ్మారు.

13. ప్లాస్టిక్ సర్జరీ -Plastic Surgery

క్రీస్తుపూర్వం 6 వ శతాబ్దంలో సుశురుత రచించిన సువ్రత సంహిత ప్రాచీన శస్త్రచికిత్సపై అత్యంత సమగ్రమైన పాఠ్యపుస్తకాలలో ఒకటిగా పరిగణించబడుతుంది. వివిధ రకాల అస్వస్థతలు, మొక్కలు, ఏర్పాట్లు మరియు ప్లాస్టిక్ సర్జరీ యొక్క సంక్లిష్ట టెక్నిక్ లతో పాటుగా నయం చేయడాన్ని టెక్ట్స్ పేర్కొంటుంది. ప్లాస్టిక్ సర్జరీకి అత్యంత ప్రసిద్ధి చెందిన సురుత సంహిత , ముక్కు యొక్క పునర్నిర్మాణం, దీనిని రైనోప్లాస్టీ అని కూడా అంటారు.

14. కంటిశుక్లం శస్త్రచికిత్స (Cataract Surgery)

మొదటి కంటిశుక్లం శస్త్రచికిత్సను పురాతన భారతీయ వైద్యురాలు సుష్రూత, 6 వ శతాబ్దం BCE లో తిరిగి మార్గం ద్వారా నిర్వహించారని చెప్పబడింది. కళ్ళ నుండి శుక్లాలను తొలగించటానికి, ఒక వక్రమైన సూది, జంబుముఖి సలాక, కటకటాల విప్పు, స్వప్న మైదానం నుండి కంటిచూపును బయటకు నెట్టడానికి ఉపయోగించాడు. ఆ తర్వాత కంటికి పూర్తిగా నయం అయ్యేంత వరకు కొన్ని రోజుల పాటు బంధించాలి. సురుత యొక్క సర్జికల్ రచనలు తరువాత అరబిక్ భాషకు మరియు అరబ్బుల ద్వారా అనువదించబడ్డాయి, ఇతని రచనలు పశ్చిమానికి పరిచయం చేయబడ్డాయి.

15. ఆయుర్వేదం

హిప్పాకాంపస్ పుట్టడానికి చాలాకాలం ముందు, ఛారకా, ఆయుర్వేద శాస్త్రం యొక్క ప్రాచీన విజ్ఞానశాస్త్రంలో ఒక ఫౌండేషన్ టెక్స్ట్, చారకసంహిత రచించారు. భారతీయ వైద్యశాస్త్ర పితామహుడిగా పేర్కొనబడ్డాడు, తన పుస్తకంలో జీర్ణక్రియ, జీవక్రియ మరియు రోగనిరోధక శక్తి అనే భావనను ప్రజంట్ చేసిన మొదటి వైద్యుడు చార్వాక. చార్వాక యొక్క పురాతన మాన్యువల్ ఆన్ ప్రివెంటివ్ మెడిసిన్ రెండు మిల్లియన్స్ కు ప్రధాన విషయంపై ఒక ప్రామాణిక కార్యంగా మిగిలిపోయింది మరియు అరబిక్ మరియు లాటిన్ తో సహా అనేక విదేశీ భాషల్లోకి అనువదించబడింది.

16. ఇనుప చిటు రాకెట్లు

ఆంగ్లో-మైసూర్ యుద్ధాల సమయంలో బ్రిటిష్ ఈస్ట్ ఇండియా కంపెనీ యొక్క పెద్ద బలగాలకు వ్యతిరేకంగా ఈ రాకెట్లను విజయవంతంగా ఉపయోగించిన మైసూర్ ను టిప్పు సుల్తాన్ యొక్క మొదటి ఇనుప-కోజ్డ్ రాకెట్స్ అభివృద్ధి చేశారు. అతను పొడవాటి ఇనుప గొట్టాలను తీసి, వాటిని గుండుపౌడర్ తో నింపి, ఆధునిక రాకెట్ యొక్క పూర్వ సృష్టించడానికి వెదురు స్తంభాలు వాటిని బిగించాడు. సుమారు 2 కి. మీ. ల పరిధిలో ఉన్న ఈ రాకెట్లను ఆ సమయంలో ప్రపంచంలో అత్యుత్తమమైనదిగా మరియు చాలా భయం మరియు గందరగోళం కారణంగా నష్టం వాటిల్లింది. వారి కారణంగా బ్రిటిష్ వారు తమ ఘోరమైన ఓటమి ఒకటి భారతదేశంలో టిప్పు చేతిలో ఓడిపోయారు.

Source: శాంచరి పాల్ notes