హయగ్రీవుడు - Who is Hayigreeva in telugu

                                                                హయగ్రీవుడు

విద్యకు అధిపతి హయగ్రీవుడు

సాధారణంగా కష్టాలతో సతమతమైపోతున్న వారిని పలకరించినప్పుడు, ఇక ఆ భగవంతుడే చల్లగా చూడాలి అని అంటూ వుంటారు. అలా తన భక్తులను చల్లగా చూడటం కోసమే శ్రీ మహావిష్ణువు అనేక అవతారాలను ధరించాడు. అలాంటి అవతా రాల్లో 'హయగ్రీవావతారం' ఒకటి. పూర్వం హయగ్రీవుడు అనే రాక్షసుడు ఉండేవాడు. గుర్రం తలను కలిగిన హయగ్రీవుడు ... బ్రహ్మదేవుడి గురిం చి కఠోర తపస్సు చేశాడు. తన ఆకారాన్ని పోలి నవారి చేతిలో మాత్రమే తన కి మరణం సంభవించేలా వరాన్ని పొందాడు.వర గర్వంతో హయగ్రీవుడు సాధు సత్పురుషులను నానార కాలుగా హింసించ సాగాడు. దాంతో దేవత లంతా ఆది దంపతులను శరణువేడారు. యోగ నిద్రలో వున్న విష్ణువును మేల్కొలిపితే ఆయనే హయగ్రీవుడిని సంహరిస్తాడని పార్వతీ దేవి వారితో చెప్పింది. శ్రీ మహావిష్ణువు తన విల్లు చివరి భాగాన్ని గెడ్డంకింద పెట్టుకుని నిద్రిస్తున్నాడు. ఆయనను మేల్కొల్పడం కోసం శివుడు చెద పురుగుగా మారి వింటి తాడును తెంపాడు.వింటి తాడు తెగిన కారణంగా విల్లు పైకి ఎగదన్నడంతో శ్రీ మహావిష్ణువు తల శరీరం నుంచి వేరై పోయింది. ఇక అపుడు ఏమి చేయాలో తోచక పరాశక్తిని వేడుకొంటే ఆ తల్లి అశ్వముఖాన్ని మహావిష్ణువుకు అతికించమని చెప్పిందట. ఆ అమ్మచెప్పినట్టుగా దేవతలు చేయగా హయగ్రీవవతారుడయనాడు మహావిష్ణువు. ఆ పైన ఆ వేదాలను అపహరించిన హయగ్రీవుడను రాక్షసునితో పోరాడి మహావిష్ణువు విజయం సాధించాడు. రాక్షసులు దొంగిలించిన వేదాలను ఈ హయగ్రీవుడే తిరిగి తెచ్చినట్టు విష్ణు ధర్మోత్తరం చెబుతోంది. అమ్మవారితో సహా దేవాధి దేవతలు తమ జ్ఞానాన్ని, శక్తి సామర్ధా్యలను గుర్రం తల గల శ్రీ మహావిష్ణువుకి ధారపోశారు.

ఈ కారణంగానే హయగ్రీవ స్వామి విద్యలకు అధిపతిగా, జ్ఞానప్రదాతగా పూజలు అందు కుంటున్నాడు. తన అవతార కార్యాన్ని నెరవేర్చిన స్వామి లక్ష్మీ సమేతుడై దేవతలకు దర్శనమిచ్చాడు. స్వామివారు ఈ అవతారాన్ని ధరించిన రోజు శ్రావణ పౌర్ణమి. ఈ రోజున లక్ష్మీ సమేత హయగ్రీవ స్వామిని పూజించడం వలన విద్య - విజ్ఞానం లభిస్తాయని పురాణాలు చెబుతున్నాయి.

విద్యార్థులకు జ్ఞానప్రదాత

గుర్రం శిరస్సును పొందిన నారాయణుడుకి సమస్త దేవతలు తమ జ్ఞాన శక్తిని ధారపోస్తారు. దాంతో హయగ్రీవుడనే అసురుడిని సంహరించిన స్వామి వేదాలను కాపాడతాడు. అసుర సంహారం అనంతరం స్వామివారిని లక్ష్మీదేవి శాంతింపజేస్తుంది. నారాయణుడు, హయగ్రీవుడిగా అవతరించిన ఈ రోజున ఎవరైతే లక్ష్మీ సమేతుడైన హయగ్రీవుడిని ఆరాధిస్తారో, వాళ్లకి జ్ఞానసిద్ధి కలిగి విద్యయందు రాణిస్తారనీ, విజయంతో పాటుగా సంపదలను పొందుతారని సాక్షాత్తు జగజ్జనని అయిన పార్వతీదేవి పలుకుతుంది. ఆ రోజు నుంచి హయగ్రీవుడు జ్ఞానాన్ని ప్రసాదించే దైవంగా పూజాభిషేకాలను అందుకుంటున్నాడు. అందువలన విద్యార్థులు తప్పనిసరిగా హయగ్రీవస్వామిని ఆరాధిస్తూ వుండాలి. ఆయన అనుగ్రహంతో అభివృద్ధిని సాధిస్తూవుండాలి.

" జ్ఞానానంద మయం దేవం, నిర్మలాస్ఫటికాకృతమ్‌

ఆధారం సర్వ విద్యానాం, హయగ్రీవ ముపాస్మహే "

జ్ఞానం, ఆనందం, మూర్తీభవించిన దైవస్వరూపం హయగ్రీవుడు. నిర్మలమైన స్ఫటికాకృతి కలిగి సర్వవిద్యలకు ఆధారభూతమైన విద్యాధిదేవత హయగ్రీవునకు నమస్కారము.

అశ్వ ముఖంతో, మానవ శరీరంతో వామాంకమున శ్రీ లక్ష్మీదేవితో తెల్లని శరీర ఛాయతో, చతుర్భు జాలతో, శంఖ, చక్ర చిన్ముద్ర పుస్త్తకాలను దాల్చిన శ్రీమన్నారాయణుడి హయగ్రీవావతారాన్ని చూచిన దేవతలందరూ చేతులెత్తి మొక్కారు. ఈ అవతారాన్ని కొలిచినవారికి జ్ఞానం అపారంగా కలుగుతుందని పురాణ వచనం. ఈ తండ్రిని కొలవడం వల్ల విద్యార్థులకు విద్యనే కాదు అన్యాయం జరిగినవారికి న్యాయం జరుగుతుంది. భూవివాదాలు ఏమైనా ఉంటే అవి త్వరలో పరిష్కరించబడుతాయి. శత్రు వినాశనం కూడా జరుగుతుంది. ఇలా ప్రతి సమస్యను పరిష్కరించి హయగ్రీవుడు మానవులందరినీ చల్లగా చూస్తాడు.

హయగ్రీవ ప్రస్థావన

దేవీ పురాణం, స్కాంధ పురాణం, శ్రీమద్భాగవతంతోపాటు ఆగమ శాసా్తల్ల్రో హయగ్రీవుని ప్రస్తావన ఉంది. వేద విద్యాభ్యాసాన్ని కూడా హయగ్రీవ జయంతినాడే ప్రారంభిస్తారు. విద్యార్థులందరూ ఈ రోజున హయగ్రీవుని అర్చించాలి. లౌకిక, పారలౌకిక విద్యలు సిద్ధించేందుకు హయగ్రీవార్చన శీఘ్ఫ్రలకరం. హయగ్రీవ జయంతి రోజున స్వామిని షోడశోపచారాలతో, అష్టోత్తరాలతో పూజించాలి.

హయగ్రీవునికి యాలకులు ప్రీతికరమైనవి. యాలకుల మాలను ధరింపజేసి శనగలు, గుగ్గుళ్ళను తయారుచేసి నివేదించాలి. మరియు తెల్లపూవులతో పూజించాలి. మరీ ఎక్కువ వాసన కలిగించే పుష్పాలతో పూజించకూడదు. ఇలా శ్రావణ పౌర్ణమినాడు హయగ్రీవ పూజ చేయడం సర్వశ్రేష్ఠం. పిల్లలున్న ఇంట హయగ్రీవ పూజ పిల్లలకు విద్యాటంకాలు తొలగించి, ఉన్నత విద్యను అందిస్తుంది. సకలైశ్వర్యాలను కలిగించే హయగ్రీవ పూజ చేయడానికి స్త్రీపురుష తారతమ్యం లేదు.కానీ ఈ రోజు ఉప్పులేని ఆహారాన్ని మాత్రం స్వీకరించాలి.

సరస్వతీదేవి కి గురువు

సరస్వతీదేవి, వేదవ్యాసుడు హయగ్రీవుని నుండి విద్యాశక్తిని సముపార్జించారని హయగ్రీవ స్తోత్రంలో దేశికాచార్యులు పేర్కొన్నారు. హయగ్రీవోపాసన వాక్‌శక్తిని, విద్యాశక్తిని, జ్ఞానశక్తిని సిద్ధింపచేస్తుంది. అందుకే శుద్ధ పూర్ణిమనాడు హయగ్రీవారాధన విశేష ప్రాముఖ్యాన్ని సంతరించుకుంది. హయగ్రీవోపాసన చేసిన వారికి సకలవిద్యలూ కరతలామలకం అవుతాయ. విశ్వశ్రేయోదాకమైన వేదాలను రాక్షసుల చేతిలో పడనీయక హరియే హయగ్రీవునిగా అవతరించిన ఈ రోజు మనం కూడా హయగ్రీవుని పూజించి ధర్మ సంస్థాపనకు మనవంతు చేయూతనిద్దాం.తన అవతార కార్యాన్ని నెరవేర్చిన స్వామి లక్ష్మీ సమేతుడై దేవతలకు దర్శనమిచ్చాడు. స్వామివారు ఈ అవతారాన్ని ధరించిన రోజు శ్రావణ పౌర్ణమి. ఈ రోజున లక్ష్మీ సమేత హయగ్రీవ స్వామిని పూజించడం వలన విద్య - విజ్ఞానం లభిస్తాయని పురాణాలు చెబుతున్నాయి.

ఓం నమో హయగ్రీవ దేవాయ నమః

అపరాధ క్షమాపణ (aparadha kshamapana-Telugu) :శివ/మహాదేవ

అపరాధ క్షమాపణ (aparadha kshamapana) :శివ/మహాదేవ

అపరాధ క్షమాపణ (aparadha kshamapana-Telugu) :శివ/మహాదేవ

గతం పాపం గతం దుఃఖం- గతం దారిద్ర్యమేవచ | ఆగతా సుఖ సంపత్తిః -పుణ్యాశ్చ తవ దర్శనాత్ ||
 
మంత్ర హీనం క్రియా హీనం భక్తి హీనం సురేశ్వర |
యత్ పూజితం మయాదేవ పరిపూర్ణ తదస్తుమే ||
హర హర మహాదేవ యదక్షర పద భ్రష్టం | 
 మాత్రాహీనం చ యద్భవేత్ తత్సర్వ క్షమ్యతాం దేవ ప్రసీద శివశంకర ||
 
మృత్యుంజయ మహా రుద్ర త్రాహిమాం శరణాగతం |
జన్మ మృత్యు జరా వ్యాధి పీఢితం కర్మ బంధనైః ||
 
మంత్రేణక్షర హీనేయ పుష్ఠేణ విఫలేనచ - పూజతోసి మహాదేవ తత్సర్వం క్షమ్యతం మమ||
 
కర చరణ కృతం  వా  క్కాయజం  కర్మజం వా- 
శ్రవణ నయనజం వా మానసం వాపరాధమ్ । 
విహితమవిహితం వా సర్వమేతత్-క్షమస్వ -
 జయ జయ కరుణాబ్ధే శ్రీ మహాదేవ శంభో||
 
ఆవాహనం న జానామి న జానామి తవార్చనం ।  పూజాం చైవ న జానామి క్షమస్వ పరమేశ్వరః ||
అన్యధా శరణం నాస్తి త్వమేవ శరణం మమ | తస్మాత్ కారుణ్య భావేన రక్షరక్షో మహేశ్వరా/పార్వతీనాథః  ||

 

 

శ్రీ మహాదేవ స్తుతిః (బ్రహ్మాదిదేవ కృతమ్) -(Sree mahaadeva Stuti/Strotram)

 

 శ్రీ మహాదేవ స్తుతిః

దేవా ఊచుః –
నమో భవాయ శర్వాయ రుద్రాయ వరదాయ చ | పశూనాం పతయే నిత్యముగ్రాయ చ కపర్దినే || 1 ||

మహాదేవాయ భీమాయ త్ర్యంబకాయ విశాంపతే | ఈశ్వరాయ భగఘ్నాయ నమస్త్వంధకఘాతినే || 2 ||

నీలగ్రీవాయ భీమాయ వేధసాం పతయే నమః | కుమారశత్రువిఘ్నాయ కుమారజననాయ చ || ౩ ||

విలోహితాయ ధూమ్రాయ ధరాయ క్రథనాయ చ | నిత్యం నీలశిఖండాయ శూలినే దివ్యశాలినే || 4 ||

ఉరగాయ సునేత్రాయ హిరణ్యవసురేతసే | అచింత్యాయాంబికాభర్త్రే సర్వదేవస్తుతాయ చ || 5 ||

వృషధ్వజాయ చండాయ జటినే బ్రహ్మచారిణే | తప్యమానాయ సలిలే బ్రహ్మణ్యాయాజితాయ చ || 6 ||

విశ్వాత్మనే విశ్వసృజే విశ్వమావృత్య తిష్ఠతే | నమోఽస్తు దివ్యసేవ్యాయ ప్రభవే సర్వసంపదామ్ || 7 ||

అభిగమ్యాయ కామ్యాయ సవ్యాపారాయ సర్వదా | భక్తానుకంపినే తుభ్యం దిశ మే జన్మనో గతిమ్ || 8 ||

ఇతి శ్రీమత్స్యపురాణే బ్రహ్మాదిదేవకృత మహాదేవస్తుతిః |

శ్రీ పార్వతీవల్లభాష్టకం /స్త్రొత్రం -( Parvativallabashtkam -Strotram in Telugu)Shiva

 

శ్రీ పార్వతీవల్లభాష్టకం /స్త్రొత్రం

నమో భూతనాథం నమో దేవదేవం- నమః కాలకాలం నమో దివ్యతేజమ్ |
నమః కామభస్మం నమః శాంతశీలం -భజే పార్వతీవల్లభం నీలకంఠమ్ || ౧ ||

 

సదా తీర్థసిద్ధం సదా భక్తరక్షం - సదా శైవపూజ్యం సదా శుభ్రభస్మమ్ |
సదా ధ్యానయుక్తం సదా జ్ఞానతల్పం- భజే పార్వతీవల్లభం నీలకంఠమ్ || ౨ ||

 

శ్మశానే శయానం మహాస్థానవాసం- శరీరం గజానాం సదా చర్మవేష్టమ్ |
పిశాచాదినాథం పశూనాం ప్రతిష్ఠం- భజే పార్వతీవల్లభం నీలకంఠమ్ || ౩ ||

 

ఫణీనాగకంఠే భుజంగాద్యనేకం -గళే రుండమాలం మహావీర శూరమ్ |
కటివ్యాఘ్రచర్మం చితాభస్మలేపం - భజే పార్వతీవల్లభం నీలకంఠమ్ || 4 ||

 

శిరః శుద్ధగంగా శివా వామభాగం - వియద్దీర్ఘకేశం సదా మాం త్రిణేత్రమ్ |
ఫణీనాగకర్ణం సదా ఫాలచంద్రం - భజే పార్వతీవల్లభం నీలకంఠమ్ || 5 ||

 

కరే శూలధారం మహాకష్టనాశం  - సురేశం పరేశం మహేశం జనేశమ్ |
ధనేశామరేశం ధ్వజేశం గిరీశం [ధనేశస్యమిత్రం] -భజే పార్వతీవల్లభం నీలకంఠమ్ || 6 ||

 

ఉదాసం సుదాసం సుకైలాసవాసం- ధరానిర్ఝరే సంస్థితం హ్యాదిదేవమ్ |
అజం హేమకల్పద్రుమం కల్పసేవ్యం -భజే పార్వతీవల్లభం నీలకంఠమ్ || 7 ||

 

మునీనాం వరేణ్యం గుణం రూపవర్ణం -ద్విజైః సంపఠంతం శివం వేదశాస్త్రమ్ |
అహో దీనవత్సం కృపాలుం శివం తం -భజే పార్వతీవల్లభం నీలకంఠమ్ || 8 ||

సదా భావనాథం సదా సేవ్యమానం -సదా భక్తిదేవం సదా పూజ్యమానమ్ |
మహాతీర్థవాసం సదా సేవ్యమేకం -భజే పార్వతీవల్లభం నీలకంఠమ్ || 9 ||

 

ఇతి శ్రీమచ్ఛంకరయోగీంద్ర విరచితం పార్వతీవల్లభాష్టకం నామ నీలకంఠ స్తవః ||

 

Shambhu Stotram- Shiva

 

Nanayonisahasrakotishu muhuh sa.nbhuya sa.nbhuya tad\-

Garbhavasanirantaduhkhanivaha.n vaktu.n na shakya.n cha tat .

Bhuyo bhuya ihanubhuya sutara.n kashtani nashto.asmyaha.n

Trahi tva.n karunataran^gitadr^isha sha.nbho dayambhonidhe .. 1 ..

 

Balye tadanapidanairbahuvidhaih pitradibhirbodhitah

Tatkalochitarogajalajanitairduhkhairala.n badhitah .

Lilalaulyagunikr^itaishcha vividhairdushchoshtitaih kleshitah

So.aha.n tva.n sharana.n vrajamyava vibho sha.nbho dayambhonidhe .. 2 ..

 

Tarunye madanena piditatanuh kamaturah kamini\-

Saktastadvashagah svadharmavimukhah sadbhih sada dushitah .

Karmakarshamaparanarakaphala.n saukhyashaya durmatih

Trahi tva.n karunataran^gitadr^isha sha.nbho dayambhonidhe .. 3 ..

 

Vr^iddhatve galitakhilendriyabalo vibhrashtadantavalih

Shvetibhutashirah sujarjaratanuh kampashrayo.anashrayah .

Lalochchhishtapurishamutrasalilaklinno.asmi dino.asmyaha.n

Trahi tva.n karunataran^gitadr^isha sha.nbho dayambhonidhe .. 4 ..

 

Dhyata.n te padambuja.n sakr^idapi dhyata.n dhana.n sarvada

Puja te na kr^ita kr^ita svavapushah straggandhaleparchanaih .

Nannadyaih paritarpita dvijavara jihvaiva sa.ntarpita

Papishthena maya sadashiva vibho sha.nbho dayambhonidhe .. 5 ..

 

Sa.ndhyasnanajapadi karma na kr^ita.n bhaktya kr^ita.n dushkr^ita.n

Tvannamesha na kirtita.n tvatimuda durbhashita.n bhashitam .

Tvanmurtirna vilokita punarapi strimurtiralokita

Bhogasaktimata maya shiva vibho sha.nbho dayambhonidhe .. 6 ..

 

Sa.ndhyadhyanajapadikarmakarane shakto.asmi naiva prabho

Datu.n hanta mati.n pratipakarane daradibandhaspade .

Namaika.n tava taraka.n mama vibho hyanyanna chasti kvachit

Trahi tva.n karunataran^gitadr^isha sha.nbho dayambhonidhe .. 7 ..

 

Kumbhipakadhura.ndharadishu mahabijadishu proddhata.n

Ghora.n narakaduhkhamishadapi va sodhu.n na shakto.asmyaham .

Tasmat tva.n sharana.n vrajami satata.n janami na tva.n vina

Trahi tva.n karunataran^gitadr^isha sha.nbho dayambhonidhe .. 8 ..

 

Mata vapi pita suto.api na hito bhratradayo bandhavah

Sarve svarthapara bhavanti khalu ma.n tratu.n na ke.api kshamah .

Dutebhyo yamachoditebhya iha tu tvamantara sha.nkara

Trahi tva.n karunataran^gitadr^isha sha.nbho dayambhonidhe .. 9 ..

 

.. Sha.nbhustotra.n sa.npurnam ..

 

శివషడక్షరస్తోత్రం (Siva Shadakshra Strotram in Telugu from Rudrayamala) (శ్రీరుద్రయామల)

 శివషడక్షర స్తోత్రమ్

 ఓంకారం బిన్దుసంయుక్తం నిత్యం ధ్యాయన్తి యోగినః |

  కామదం మోక్షదం చైవ ఓంకారాయ నమో నమః ||1||

నమన్తి ఋషయో దేవా నమన్త్యప్సరసాం గణాః | 
నరా నమన్తి దేవేశం నకారాయ నమో నమః ||2|| 

మహాదేవం మహాత్మానం మహాధ్యాన పరాయణమ్ | 
మహాపాపహరం దేవం మకారాయ నమో నమః ||౩|| 

శివం శాన్తం జగన్నాథం లోకానుగ్రహకారకమ్ |
 శివమేకపదం నిత్యం శికారాయ నమో నమః ||4||

వాహనం వృషభో యస్య వాసుకిః కణ్ఠభూషణమ్ | 
వామే శక్తిధరం దేవం వకారాయ నమో నమః ||5|| 

యత్ర యత్ర స్థితో దేవః సర్వవ్యాపీ మహేశ్వరః | 
యో గురుః సర్వదేవానాం యకారాయ నమో నమః ||6|| 

షడక్షరమిదం స్తోత్రం యః పఠేచ్ఛివసన్నిధౌ | 
శివలోకమవాప్నోతి శివేన సహ మోదతే ||7||

ఇతి శ్రీరుద్రయామలే ఉమామహేశ్వరసంవాదే శివషడక్షరస్తోత్రం సంపూర్ణమ్ || 

సదాశివాష్టకమ్ (SadaSiva Ashtakam in Telugu)

సదాశివాష్టకమ్

 పతంజలిరువాచ | 

సువర్ణపద్మినీతటాన్తదివ్యహర్మ్యవాసినే..
సుపర్ణవాహనప్రియాయ సూర్యకోటితేజసే |
అపర్ణయా విహారిణే ఫణాధరేంద్రధారిణే
సదా నమః శివాయ తే సదాశివాయ శంభవే || ౧ ||

సతుంగభంగజహ్నుజాసుధాంశుఖండమౌళయే
పతంగపంకజాసుహృత్కృపీటయోనిచక్షుషే |
భుజంగరాజమండనాయ పుణ్యశాలిబంధవే
సదా నమః శివాయ తే సదాశివాయ శంభవే || ౨ ||

చతుర్ముఖాననారవిందవేదగీతభూతయే
చతుర్భుజానుజాశరీరశోభమానమూర్తయే |
చతుర్విధార్థదానశౌండ తాండవస్వరూపిణే
సదా నమః శివాయ తే సదాశివాయ శంభవే || ౩ ||

శరన్నిశాకరప్రకాశమందహాసమంజులా-
-ధరప్రవాళభాసమానవక్త్రమండలశ్రియే |
కరస్ఫురత్కపాలముక్తరక్తవిష్ణుపాలినే
సదా నమః శివాయ తే సదాశివాయ శంభవే || ౪ ||

సహస్రపుండరీకపూజనైకశూన్యదర్శనా-
-త్సహస్రనేత్రకల్పితార్చనాచ్యుతాయ భక్తితః |
సహస్రభానుమండలప్రకాశచక్రదాయినే
సదా నమః శివాయ తే సదాశివాయ శంభవే || ౫ ||

రసారథాయ రమ్యపత్రభృద్రథాంగపాణయే
రసాధరేంద్రచాపశింజినీకృతానిలాశినే |
స్వసారథీకృతాబ్జయోనినున్నవేదవాజినే
సదా నమః శివాయ తే సదాశివాయ శంభవే || ౬ ||

అతిప్రగల్భవీరభద్రసింహనాదగర్జిత-
-శ్రుతిప్రభీతదక్షయాగభాగినాకసద్మనామ్ |
గతిప్రదాయ గర్జితాఖిలప్రపంచసాక్షిణే
సదా నమః శివాయ తే సదాశివాయ శంభవే || ౭ ||

మృకండుసూనురక్షణావధూతదండపాణయే
సుగండమండలస్ఫురత్ప్రభాజితామృతాంశవే |
అఖండభోగసంపదర్థలోకభావితాత్మనే
సదా నమః శివాయ తే సదాశివాయ శంభవే || ౮ ||

మధురిపువిధిశక్రముఖ్యదేవై-
-రపి నియమార్చితపాదపంకజాయ |
కనకగిరిశరాసనాయ తుభ్యం
రజతసభాపతయే నమః శివాయ || ౯ ||

హాలాస్యనాథాయ మహేశ్వరాయ
హాలాహలాలంకృత కంధరాయ |
మీనేక్షణాయాః పతయే శివాయ
నమో నమః సుందరతాండవాయ || ౧౦ ||

ఇతి శ్రీహాలాస్యమాహాత్మ్యే పతంజలికృత సదాశివాష్టకమ్ |